GRANYOZ - SARIAĞIZ BALIĞI (Argyrosomus regius)

Uzaktan bakılınca levreği andırır. Okyanusların ve bunların uzantısı olan diğer denizlerin sıcak ve ılıman bölgelerinde ve bu arada sularımızda da bulunur. Vücut Yapısı itibariyle iri balıktır. Ortalama ağırlığı 20kg'dır. Fransa'da Akdeniz sahillerinde olta ile avcılığı çok yaygındır. Vücudu füze şeklindedir. Yan taraflarından biraz basıktır. Başı ve gözleri normal büyüklüktedir. Derisi ve kafa kısmı iri pullarla örtülüdür ve derisine iyice yapışmıştır. Sırtı kirli sarı ile karışık kurşinidir. Yanları mat beyaz, karnı gümişi renktedir. Ağzı büyüktür, ağzının içi sarımsı olduğundan bu renge uyularak sarıağız ismi verilmiştir. Yan çizgisi düzgündür. Yüzme kesesi vardır ve büyüktür. Sırt yüzgeci iki adettir. Öndeki yüzgecin dikenleri sivri ve batıcıdır. Kuyruk yüzgeci palet biçiminde olup bu sayede balık kolayca hareket eder. Genellikle kuyruğunu sallaya sallaya yüzer. Gereğinde çevik hareketler yapar. Diğer yüzgeçleri normal gelişmiştir. Ağzına uygun gelen balıklarla ve kabuklu sınıfından canlılarla geçinirler.

Üreme mevsimi ilkbahar'dır. Eti Levrek kadar lezzetlidir. Sularımızda sayıları az olduğundan özel olarak olta ile avcılığı yapılmaz fakat levrek ve sinarit avlamaya yarayan kaşıklı oltanıza her an gelebilir. Manyat, fanyalı ağlarla ve dalyanlarda arasıra tutulur.

Akuakültür için granyoz balığı, ticari değeri olan önemli türlerden biridir. %84’lük yaşama oranı ile çok yüksek bir değerlilik gösterir. Granyoz balığı ekonomik değeri olan balıklardandır ve mükemmel et kalitesiyle deniz ürünleri tüketicileri tarafından beğenilerek tüketilir. Deniz balıkları yetiştiriciliğinde alternatif türlerden biridir. 1996 yılında Fransa’da başlayan Ar-Ge çalışmaları kapsamında ilk ticari ürün 1997 yılında başarılmış; sonraki yıllarda İtalya’da yetiştiriciliğine başlanmıştır. 2005 yılı itibariyle ülkemizde de özel bir kuluçkahanede ilk ticari ürün başarı ile elde edilmiştir.

Avcılığı

Granyoz balığının avı için balığın dağılım gösterdiği bölge kesin bilinmelidir, yoksa zaman boşuna harcanmış olacaktır. Yerel balıkçılar kalın misina ve gezer kurşunlu takımlarla, yem olarakta canlı veya ölü karides, sübye ya da kalamar ile bu balığın avını gerçekleştirirler. Oysaki bu balık yem olarak gördüğü herşeye saldıracak bir balıktır. Yengeç, balık, karides, kalamar, sülünez-madya-midye pek ayırt etmez. Kullanılacak yemin tazeliği önemlidir. İlk tercih edilecek yem canlı olanlar olmalıdır. Sıklıkla Ege-Akdeniz bölgelerinde levrek balığı avı için kürek çekerek, canlı kayabalığı veya karidesi yem yapıp gezen oltacıların oltasını ziyaret eder. Yurtdışındaki yayılımı bizim denizlerimize göre daha çok olduğundan sportif avcılığı sevilerek yapılan bir balıktır. En kıyılardan 150m derinliklere kadar dağılım gösteren bir balıktır. Oltada göstereceği direnç boyu ile doğru orantılıdır. İri bir granyozu oltada zaptetmek ustalık gerektirir. Hava kesesine sahip olduğundan derin sularda yakalandığı taktirde dipten 6-7m kaldırıldığında balığın direnci kırılacak ve gelişi kolaylaşacaktır.

Sahte Yem İle Avcılığı

Levrek için kıyı atçeğinde, tekne ile sinarit-akya gibi balıklara sırtı çekerken ya da jigging esnasında granyozun oltaya atladığı olur. Levrek balığına benzer özelliklere sahip olduğundan levrek avında kullanılan hemen her sahte yem ile bu balığında avcılığı gerçekleştirilebilir. Balığın aranacağı yerler kırma kayalıklar, batıklar, derin mendirek çevreleridir. Zaman zaman dere içlerine ve azmaklara da girdiği gözlemlenmiştir. Tekne sırtısında dalarlı, dibe yakın yüzen yemler tercih edilmelidir. Kalamar benzeri sahte yemlerde bu balığın ilgisini çekecektir.

Bırakma Olta İle Avcılığı

Diğer avcı iri balıklar için yapılan takımlar bu balığın avı içinde uygun olacaktır. En uygun yemi kefal, izmarit, ispari, karagöz, kayabalığı, gelincik balığı gibi bırakma oltada uzun süre canlı kalabilecek balıklardır.

Tekneden Avcılığı

Yem olarak canlı balık ve ya bütün kalamar-sübye ya da parçaları kullanılabilir. Kullanılacak misina 0.60mm'den az olmamalıdır. Bu balığın avında süprizlere açık olmak gerekir, unutulmamalıdır ki 75kg kadar büyüyebilen bir balığın avı için uğraşılmaktadır. 4/0-8/0 numara arası büyük iğneler kullanılmalıdır.

Yerli balıkçılarımız tarafından yakalanan güzel bir granyoz:

Jigging

Ülkemizde pek yapılmasada yurtdışında granyoz avları için sıkça tercih edilen bir yöntemdir. Öncelikle avlağın iyi seçilmesi gerekir. Birden derinleşen deniz tepeciklerinin çevresi bu av için uygundur. Dip yapısını görebilmek adına balık bulucu ile dip taraması yapmak gerekmektedir. Bu tarz dip yapısına sahip yerler sadece granyoz için değil diğer avcı balıklar için güzel bir avlaktır. Ülkemizde özellikle Doğu Akdeniz'de güzel granyoz meraları mevcuttur.

Kıyı avcılığı

Sörf takımlarla hafif çalkantılı havalarda yapılması uygundur. Yem olarak sübye-kalamar, yengeç, jumbo karides tercih edilmelidir. Akdeniz ve Ege kıyıları bu av türü için uygundur.

Jigging ile granyoz avları: