LAMBUKA BALIĞI (Coryphaena hippurus)

Lambuka (mahi-mahi, dorado, dolphin) Coryphaenidae familyasındandır. Ülkemizde Akdeniz'de yaşayan 40kg ağırlığa, 170cm boya kadar büyüyen, avcı balıklardandır. Mavi, lacivert, sarı, yeşil renkleri bulunur üzerinde. Sudan çıkarıldığında renk değiştirdiği görülür. Vahşi doğada ilk yıl besin bolluğuna göre 80.000 ila 1.000.000 arası yumurta bırakır. Tropikal ve subtropikal sularda yaşayan bu tür üst sınıf avcı balıktır. Devamlı suretle oksijen ihtiyacını karşılamak için yüzme ihtiyacı duyar. Dik inen küt kafasıyla, geniş ve kuvvetli ağız yapısıyla tropikal bir balık görünümündedir. Ülkemizde kanal balığı olarak da adlandırılan lambukalar, mevsim değişiklikleri ile birlikte Akdeniz, Güney Ege ve son yıllarda Kuzey Ege'de sıkça rastlanır hale gelmiştir.

Avlanacağınız bölgede varlığını kaçışan balıklardan ve denizin üstünde sıçramasından anlarsınız. Ülkemizde Akdeniz'de ağustosun ortasından eylül sonuna kadar avı yapılabilir. Avcılığında canlı yem, rapala ve kaşık kullanılır. Av saati sabah erken ve güneş batmadan önceki zamandır. Gün boyu da oltaya vurabilir. Dişleri çok keskin olduğundan çekerken çelik teli kestiği de olmaktadır.

Ben bu balıkla İskenderun'da bulunduğum zamanlarda tanıştım avı çok zevkli mücadele gerektiren bir avdı. Yöresel olarak orada bukalemun derlerdi ve renklerinden ve lezzetinden dolayı pek tercih edilmezdi.

Akdeniz ve Ege'de rastlanan bu harika görünüşlü balığa Marmara ve Karadeniz'de rastlanmaz. Ancak araştırmalara göre Süveyş kanalının açılmasından sonra Akdeniz'e geçen hindistan balığı ve lambuka gibi balıkların doğu Akdeniz'den Ege denizine doğru yavaş yavaş yayılım gösterdiği saptanmıştır. Bir zaman sonra bu balığa Ege'de rastlama olasılığı vardır. Eylül ayından itibaren av vermeye başlar. Korkusuz, meydan okuyan tavırları ve saldırgan yapısı ile avcılığı çok zevkli bir balıktır. Tekne ile avlanırken etrafınızda dolaşan balıklara ve oltadaki balığa korkusuzca yaklaşır. İlk rastlayan balıkçıların lambukanın bu hareketi karşısında seyredip kaldıkları olur. Yakalandıkları zaman sudan metrelerce yukarı fırlayarak, çılgınca hareketlerle büyük direnç gösterirler. Tekneye alındıktan sonra bile dakikalarca çırpınması bitmez. Bu avı lüferinkine benzer. Yan yüzgeçlerinden boylamasına üst tarafı mavi, lacivert alt tarafında yeşil, sarı görünümlüdür. Dik inen küt kafasıyla, geniş ve kuvvetli ağız yapısıyla tropikal bir balık görünümündedir. Ege bölgesi dahil bir çok bölgede tanınmaz. Hatta bir çok balıkçı böyle bir balığın varlığını bile bilmez. Antalya civarı balıkçıları ve olta balıkçılığını bir yaşam tarzı haline getirmiş, amatör balıkçılıkta uzmanlaşmış kişiler lambukayı iyi tanırlar. Kıyılara bile korkusuzca yaklaşan lambuka, kefal, sardalya, kolyoz, kalamar, izmarit, istavrit ve gözünün kestiği her balıkla beslenir. Canlı kefal ve izmarit en popüler yemidir. Denizin 100m derinliğine kadar yayılım gösterirler.

Avcılığı:

Bırakma Olta İle Lambuka Avı
Bedende 0.35-0.40mm kaliteli misina kullanılır. Eğer çekeri çok fazla olan daha ince ve daha sağlam misina bulabiliyorsanız bunu kullanmakta fayda vardır. Zira burada şamandıra küçüktür ve yem olarak kullanılan balığın uzun bir kolla dolaşma serbestliği içinde olması gerekir. Kalın misina balığı dibe doğru çeker ve balığın çabuk yorulup ölmesine yol açar. Bu yüzden ince fakat sağlam misina kullanmak doğru seçim olur.

Beden ucuna 3 numara fırdöndüden yapılmış kolçak bağlanır. Kolçağa 3 kulaç kol bağlanıp ucuna 2330DT–2310 4-5 numara iğne bağlanır. Yem canlı olarak takılıp denize salınır. Fırdöndüden makaraya doğru iki kulaç ölçülüp küçük bir şamandıra takılarak 10 kulaç daha salınıp beklenir. Lampuka sürü halinde gezdiği için biri yakalanınca diğerininde yakalanma şansını bulmak için aynı şekilde hazırlanmış ikinci takımda yedekte bekletilir. Denizdeki oltaya balık yakalandığı zaman hemen yedek takımda denize indirilip atıp çekme işlemine girişilir. Lambuka yakalandıktan sonra kolay kolay yorulmaz, bu yüzden sert darbelere dikkat edilerek yorulması beklenmeden tekneye alınır.

Sırtı İle Lambuka Avı
Bu takımda da ince fakat güçlü misina kullanmanızda fayda vardır. Yem olarak sahte balık kullanılır. Beden ucuna bağlanan sahte balıktan makaraya doğru 10 kulaç arayla iki adet 1/0 fırdöndü takılarak takım hazırlanır. Takım toplam 25 kulaç salınarak tekne arkasından minimum hızla çekilerek avlanılır. Bırakma takımında yapıldığı gibi ikinci yedek takım hazırda bekletilir. Birinci takıma balık yakalandığı zaman tekne boşa alınmaz, yürümeye devam edilir. Yakalanan balık teknenin 2 kulaç kadar yakınına getirildiği zaman ikinci takım suya bırakılır. Sürüdeki diğer balıklar merakla yakalanan balığın arkasından geldiği için ikinci balık yakalanana kadar birinci takım balıkla birlikte çekmeye devam edilir. Eğer yakalanan ilk balık çok iri ve takımı koparma olasılığı varsa bekletilmeden tekne içine almakta fayda vardır.

Lampuka hemen yer değiştirmez. Eğer süratli hareket edilirse ve hazırda bekletilen sardalya ve kolyoz parçaları ile deniz yemlenirse avın çok bereketli geçmesi olasıdır.